هشدار جمهوری اسلامی درباره وعده ساخت 4 میلیونی مسکن - هولی

صرفنظر از مسائل و مسائل ریز و درشت مرتبط با موضوعات فوری، موضوع مهمتری در اینجا مطرح است که انتظار می رود، مغفول نماند. مسئله به فرسودگی بیش از حد خانه ها و ساختمان های روستائی برمی گردد که با کمترین لرزش و زلزله ای به کلی فرو می ریزند و آسیب هائی به انسان ها و احشام در مقیاسی گسترده، به وجود می آورند.

درک ابعاد و عواقب این پدیده به ما نشان می دهد که در سیاست گذاری ها برای ایجاد واحد های مسکونی و ساختمان سازی، باید به موضوع مهم خانه های روستائی، توجه بیشتری گردد و به جای کوشش برای فراوری شتابزده 4 میلیون مسکن در شهر ها و کلانشهرها، توجه خاصی به مقاوم سازی و بازسازی و نوسازی مسکن روستائی صورت گیرد که منجر به کارآفرینی و اشتغال زائی در روستا ها و شهر های کوچک می گردد.

تمرکز برای ایجاد مسکن مهر در حاشیه شهر ها و کلانشهر ها تأثیر مستقیم بر روی مهاجرت روستائیان به شهر ها و کلانشهر ها گذاشت و یکبار دیگر شوک بزرگی به جمعیت شهری وارد کرد و روستا ها را که نقش مولد در اقتصاد کشور داشتند، در مقیاس وسیعی، از جمعیت مولد تخلیه کرد. این جمعیت مهاجر اکنون عمدتاً در شهر ها به عناصر جویای کار تبدیل شده و توازن نسبی جمعیتی بین شهر و روستا را برهم زده است.

دولت تازه، قبل از استقرار وعده می داد که سالی یک میلیون مسکن ایجاد می نماید. اکنون دولت برای تحقق چنین وعده ای به سراغ خارج از مرز ها رفته و خواهان نقش آفرینی آن ها در ایجاد مسکن و انبوه سازی شده است. نکته مهم اینست که نباید اشتباه انبوه سازی حاشیه کلانشهر ها تکرار گردد.

با آنالیز فرایند مراجعات و خرید و فروش مسکن مهر در حاشیه کلانشهرها، بهتر معین می گردد که بخش قابل توجهی از مراجعین را روستانشینان و مهاجرین تشکیل می دهند که در واقع، این انبوه سازی بی ضابطه به دامن زدن به موج مهاجرت منجر شده است.

ضروری است دولت تازه معیناً در همین آغاز کار، بنیان سیاست های کشوری خود را بر روی مهاجرت معکوس، آباد کردن روستاها، ایجاد شغل در روستا ها و شهر های کوچک و ایجاد مسکن و کار برای روستائیان عزیز پایدار کند تا آن ها با دلگرمی و امیدی افزونتر به حال و آینده خود، زندگی شادمانه ای را سازماندهی نمایند.

وعده فراوری و احداث 4 میلیون مسکن و استمداد از بیگانگان برای تحقق این وعده، اگر از احیای روستاها و مقاوم سازی ساختمان ها در روستا ها غفلت گردد، بدون شک به تکرار ماجرا های مشابه پردیس منجر می گردد که هنوز با گذشت بیش از 10 سال از آن تاریخ، باز هم بسیاری از واحد های آن آماده تحویل نیست و به ایجاد جنگل برجها منجر شده که عموماً ساکنین و مالکین آن دچار مشکل هستند و فریادرسی نیست.

متأسفانه در این طرح های کلان، آنالیز آثار و تبعات زیست محیطی ازجمله پیامد مالی، اجتماعی، فرهنگی و به ویژه تأثیر مستقیم آن بر روی مهاجرت، مغفول مانده و از این موضوع اساسی غفلت شده است که این اقدامات پرشتاب چه تأثیرات برگشت ناپذیری بر روی جابجائی جمعیت انبوه میلیونی به همراه دارد. اگر هر خانواده بین 3 تا 4 نفر جمعیت داشته باشد، در واقع درباره جمعیتی بین 14 تا 16 میلیون نفر صحبت و برنامه ریزی می کنیم که حدود 20 درصد جمعیت کل کشور هستند.

کوچ و جابجائی چنین جمعیت انبوهی نیازمند آنالیز های دقیق جمعیت شناسی و تأثیر آن بر روی جابجائی نیروی مولد و تبدیل آن به نیروی سربار در حاشیه شهر ها و کلانشهر ها می گردد و پدیده مهاجرت را بیش از پیش مطرح می سازد. عدم توجه به این مسائل کلیدی که ممکن است چندان جدی و مهم به نظر نیایند، به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر روی سیاست های اشتغال زائی، کارآمدی نظام و فاکتور های مالی - اجتماعی و فرهنگی تأثیرات منفی و برگشت ناپذیری بجا می گذارند که آیندگان را برای جبران مافات به زحمت می اندازد.