پسماند و کم حجم سازی نمایشی؟! - هولی

امروزه که چشم بسیاری از مردم کشور ما به مشاهده سریال های ترکی باز شده است شاهد این موضوع هستیم که در این سریال ها تا چه اندازه به موضوعات و مقوله های ایمنی و زیست محیطی بها داده شده و تا کدامین حد عبارات و جملاتی در مایه های کمربندت رو بستی؟، ببینم آتیش رو خاموش کردم؟ ، همه آشغالا رو جم کردی؟ ، اینجوری آب کمتر مصرف میشه را بازیگران سریال ها مورد استفاده قرار می دهند.

ظاهرا سازمان مدیریت پسماند هم قرار است به تبعیت از دنبال کردن چنین سریال هایی از ظرفیت نون خ یاری گرفته و در آن راه چاره های کم حجم سازی زباله ها را به مردم عادی آموزش دهد.

نگارنده از صمیم قلب امیدوار است این کار جواب خوبی بدهد. با این حال، مسائل و موضوعاتی وجود داخلی دارند که دیده انگاشتن آن ها به این خوش خیالی خدشه جدی وارد می نماید. وقتی شما می خواهید کاری را انجام دهید باید از شرایط موجود و شرایط مطلوب سر در آورده و با معین فاصله بین این دو برنامه ریزی نمایید.

سوالی که در اینجا وجود دارد این است که آیا سازمان مدیریت پسماند آمار واقعی از حجم متوسط سرانه زباله های خانگی شهر ها و استان های مختلف کشور در اختیار دارد تا بتواند با مقایسه آن ها با استاندارد های بین المللی و جهانی در جای خوبی نیستیم! بگوید. ناگفته پیداست که سال های زیادی است آمار های مربوط به این مقوله به روز رسانی نشده و اگر هم شده است به گونه مناسب مورد استفاده و اطلاع رسانی عمومی قرار نگرفته است.

از آن طرف، ما شیوه فاجعه بار جمع آوری زباله را در محیط بیرون خانواده شاهد هستیم؛ شیوه ای که در آن به زباله سارق ها و پیمانکاران مجاز اجازه داده می گردد خوب های زباله ها را به طریق کاملا غیر بهداشتی برداشت کرده و بد های پسماند ها را برای حمل و نقل به اماکن دفع باقی بگذارند.

شیوه جمع آوری زباله، در کمال شوربختی، به گونه ای است که شهرداری و سازمان مدیریت پسماند را بدرستی متهم به جهت کسب در آمد بیشتر آسیب جدی به محیط زیست می زنند کرده است؛ امری که موجب خواهد شد بینندگان سریال نون خ اول خودشان را درست نمایند را بر سر زبان بیاورند. اگر ندانید که به کجا می خواهید بروید، مهم نیست که در کدام راستا پای می گذارید!

عبارت فوق جمله درستی است که باعث می گردد به این نکته فکر کنیم که اگر سازمان مدیریت پسماند از تعداد بینندگان تلویزیون اطلاع نداشته باشد و نداند چند درصد از بینندگان تلویزیون، نون خ را خواهند دید و از میان بینندگان سریال چند در صد از آموزش های زیست محیطی مکسوبه منتفع خواهند شد (در واقع سازمان مدیریت پسماند را منتفع خواهند نمود) مگر مهم خواهد بود که از سریال نون خ برای ارائه آموزش ها استفاده کنیم و یا یک برنامه مستند را جهت انجام وظیفه مورد استفاده قرار دهیم؟

سازمان مدیریت پسماند پایتخت زمانی مخازن آبی و سیاه را در جا های مختلف تهران قرار داد و بدون کوچکترین آموزشی از مردم خواست که پسماند های خشک خود را در مخازن آبی و پسماند های تر خویش را در مخازن مشکی بریزند؛ شیوه ای که اصلا جواب نداد و هیچ کس هم از سازمان سوال نکرد که هزینه غیر ضروری این طرح چقدر بوده و چه کسی باید تاوان خسارت وارده به مردم را پس بدهد؟ بعد از آن سر و کله غرفه های بازیافت پیدا شد؛ که اصلا پیروز نبودند!

این غرفه ها حتی با باز بودن در ساعات اداری موجبات کم در آمدی خود را فراهم ساختند، زیرا افرادی که در ساعات اداری سر کار بودند و می خواستند بعد از تعطیلی سر از غرفه در آورند، کرکره غرفه های نمایشی را کاملا پایین کشیده شده ملاحظه می کردند.

از آن طرف، مردم مراجعه نماینده به غرفه ها را می دیدیم که زیادی شامپو به سر و کله خود زده بودند و به مقدار بیش از حد لازم از وسایل شستشو و تمیز کاری سطوح و البسه استفاده کرده بودند.

در حالی که خیلی از آن ها معادل ریالی وسایل اهدایی را بدهید راغب تر خواهیم شد از غرفه ها استفاده کنیم را بر زبان آوردند، مرغ سازمان یک پا بیشتر نداشت و جز در موارد نادری حاضر نشد از بسته های پولی یا بسته های به درد بخورتر، مثل شارژ کردن بلیط اتوبوس، برای به دست آوردن مشتری های بیشتر بهره مند گردد.

مخازن سه گانه جمع آوری پسماند های خشک که در بسیاری اماکن و خیلی از ایستگاه های اتوبوس کار گذاری شده را باید نمونه شاخص دیگری از انجام وظیفه شهرداری دید، زیرا در حالی که سازمان خوب می داند بیشتر مردم زباله های خشک خود را بدون توجه به مندرجات روی مخزن داخل آن می ریزند و عملا بود و نبود این مخازن توفیری به حال مردم و مسئولین ندارد، کماکان کار غلط خود را ادامه داده و وفق اعتقاد خوشگل هستند و جلوه خوبی به کار ما می دهند اجازه ماندنی بودن آن ها را صادر کرده است.

سازمان مدیریت پسماند از لحاظ چگونگی کسب در آمد هم به سازمان ها و نهاد ها و شرکت های دیگر دولتی نمی ماند، زیرا در حالی که مردم پول آب و برق و گاز و تلفن خود را بر مبنای مصرف می دهند و شرکت آب و فاضلاب پا را از این مرحله فراتر نهاده و قیمت آبی که بسیاربسیار کم مصرف گردد را رایگان اعلام کرده است.

سازمان مدیریت پسماند عوارض سالانه پسماند را بی توجه به میزان فراوری از مشتری ها می گیرد و در این خیال خام به سر می برد که دیدن نون خ می تواند تاثیری به مراتب بیشتر از اخذ عوارض پسماند بر مبنای میزان فراوری در مردمی داشته باشد که خیلی هایشان، این روزها، نکنید و بکنید! مسئولین را معکوس شنیده و افعال خود را جز بر مبنای شنیده های دلی صورت نمی دهند.