برندگان و بازندگان سقوط بورس تهران - هولی

به گزارش جهانی اقتصاد، ضمن آنکه شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تا 19 مرداد 99 که در قله تاریخی نهاده شد، میانگین روزانه 5/ 1درصد سود مرکب از آن بورس بازان کرد. طی 11 روز معاملاتی اخیر اما همزمان با افت 2/ 22درصدی شاخص کل، زیان روزانه معامله گران به 3/ 2 درصد رسید. در شرایط فعلی اما شاهد حمایت دستوری بازیگران حقوقی از سهام شاخص ساز هستیم که شاید در هیج جای جهان مشاهده نگردد. اما کدام صنایع در این بازه زمانی بیشترین افت را تجربه کردند؟ سهامداران کدام شرکت ها بیشترین زیان را متحمل شدند؟ کدام سهام در مقابل ریزش دسته جمعی بازار مقاومت کردند؟

حمایت دستوری حقوقی ها؛ آری یا خیر؟

در بحبوحه ریزش قیمت سهام خبر رسید به بازیگران حقوقی دستور داده شده به حمایت از سهام شاخص ساز بپردازند و حتی لیستی در این خصوص روی خط مراجع خبری رفت. در چهار روز معاملاتی گذشته نیز شاهد حمایت گسترده سهامداران حقوقی از قیمت سهم ها هستیم. حمایتی که البته این بار نه به میل این دسته از بازیگران سهام، بلکه به دستور سیاست گذار واقع شد. به طوری که خالص خرید بورس بازان حقوقی طی 4 جلسه معاملاتی هفته جاری تنها در بورس تهران به 11هزار و 750 میلیارد تومان رسید که در تاریخ این بازار بی سابقه بود. اما با این حال چنین اقدامی منجر به از بین رفتن صف های فروش سهام نشد. به همین دلیل به نظر می رسد حمایت این گونه حقوقی ها هرچقدر هم که پر قدرت باشد نمی تواند حجم پرفشار نقدینگی را که در یک سال اخیر وارد بازار سهام شده مهار کند. به همین دلیل به نظر می رسد چنین اقداماتی تنها موجب آسیب به اعتماد سهامداران خرد به بورس تهران شده است. حمایت سهامداران حقوقی از قیمت بعضی از سهم ها در تمام جهان امری رایج است. این دسته از معامله گران به دلیل پرتفوی های با ارزش و بزرگی که دارند گاهی اوقات در هنگام نزول قیمت یک سهم اقدام به خرید و حمایت از قیمت آن می نمایند تا ارزش پرتفوی خودشان افت چندانی را تجربه نکند. به عبارت دیگر سهامدار حقوقی هم مانند بقیه سرمایه گذاران به فکر حداکثر کردن سود خود است. اما به نظر می رسد وظیفه این دسته از سهامداران در بورس تهران تغییر نموده است. به عبارت دیگر با مشاهده رفتار حقوقی ها در روزهای منفی بازار سهام به نظر می رسد وظیفه آنها محدود به حمایت از شاخص کل شده است.

این رفتار موجب ارسال سیگنال های غلطی به سهامداران می گردد، به طوری که در شرایط منطقی، اولین پیغام مثبت خرید حقوقی ها این است که سهام خریداری شده می تواند آینده مثبتی برای سرمایه گذاری داشته باشد. در عین حال سهامداران حقوقی می توانند مخابره نماینده نوع آموزش صحیح سرمایه گذاری به بازار باشند. به عبارتی معاملات سهامداران حقوقی می تواند آموزشی برای بورس بازان تازه وارد بازار سهام باشد، اما خرید دستوری سهام توسط حقوقی ها در بورس تهران موجب از بین رفتن این پیغام های مثبت و از بین رفتن اعتماد سهامداران به این دسته از بازیگران سهام می گردد. به همین دلیل چنین رفتاری می تواند موجب گردد معامله گران خرد در خرید سهام به جای توجه به ریسک سرمایه گذاری خود به دنبال سهمی باشند که در صورت افت قیمت، حقوقی ها ناجی آن شوند. به عبارت دیگر روش کنونی خرید دستوری سهام توسط بورس بازان حقوقی موجب می گردد معامله گران حقیقی بی توجه از ریسک سهم خریداری شده انتظار سود بالایی داشته باشد.

عملکرد سهام در دوره نزول شاخص

شاخص کل بورس تهران میانه مردادماه بود که توانست مرز حساس 2 میلیون واحد را فتح کند. نماگر سهام در این مرز برای چند روز معاملاتی نوسان کرد اما پس از آن به سبب بعضی دلایل واقعی و کاذب، نزول دماسنج بورس تهران شروع و در 11 روز معاملاتی گذشته بیش از 22 درصد از ارتفاع شاخص سهام کاسته شد. اما در این بازه زمانی از 423 نماد فعال بورسی و فرابورسی، 35 نماد معادل 89 درصد همسو با شاخص کل بازار روندی نزولی را در پیش دریافتد و در مقابل شاهد رشد قیمت سهام 47 بنگاه مالی بودند. 153 سهم اما نزولی بیشتر از شاخص کل را متحمل شدند. در این میان سهام شرکت بیمه نوین با بیشترین افت قیمت به میزان 7/ 57 درصد روبرو شد.

سرمایه گذاری بوعلی دیگر شرکتی بود که در 11 روز معاملاتی اخیر 2/ 56 درصد منفی شد. بیمه کوثر نیز در این بازه زمانی زیانی 5/ 53 درصدی به سهامداران خود تحمیل کرد. در میان سهام بنیادی و کالامحور بازار نیز بیشترین افت قیمت از آن نماد معاملاتی پالایش نفت تهران به میزان 2/ 34 درصد شد. شستا نیز در این مدت شاهد کاهش 9/ 33 درصدی قیمت بود. ضمن آنکه شاهد ریزش 3/ 33 درصدی قیمت سهام پالایش نفت اصفهان بودیم. در آن سوی بازار سهامی نیز بودند که در مقابل موج منفی ایجاد شده در بازار مقاومت کردند و نه تنها تن به افت ندادند بلکه جهتی صعودی را طی کردند. در این خصوص بدون در نظر دریافت سهام تازه وارد، ولغدر با بیشترین رشد قیمت به میزان 8/ 27 درصد همراه شد. سنیر نیز در 11 روز معاملاتی گذشته شاهد رشد 6/ 27 درصد قیمت سهام خود بود. در میان صنایع فعال بورسی نیز گروه چند رشته ای صنعتی با موضوع شستا شاهد بیشترین افت میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود به میزان 8/ 32 درصد بود. پالایشی ها نیز در این بازه زمانی با افت 8/ 31 درصدی روبرو شدند. اما دو گروه نیز خلاف جهت بازار با رشد قیمت همراه شدند. در این خصوص می توان به گروه منسوجات و زغال سنگ اشاره نمود که به ترتیب شاهد افزایش 6/ 5 و 3/ 4 درصدی شاخص صنعت خود بودند.